Η μικρή, όμορφη παραθαλάσσια πόλη και σημαντικό λιμάνι της Κυλλήνης, με πλούσια ιστορία που χάνεται στο βάθος των αιώνων, βρίσκεται στην βορειοδυτική άκρη της Ηλείας, ‘συνομιλώντας’ καθημερινά μέσω της ακτοπλοΐας με τα απέναντι νησιά του Ιονίου, την Ζάκυνθο και την Κεφαλλονιά.
Η Κυλλήνη, κατά το μεγαλύτερο διάστημα της αρχαιότητας, λειτούργησε ως επίνειο της Ήλιδας, πρωτεύουσας του κράτους των Ηλείων, με την οποία συνδεόταν μέσω οδικής αρτηρίας. Όπως μαρτυρεί ο Παυσανίας (2ος αι. μ.Χ.), ο βολικός και απάνεμος όρμος της, ενισχυμένος από προβλήτες, προσέφερε προστασία στα πλοία από νοτιοδυτικούς ανέμους. Χάρη σε αυτό το φυσικό πλεονέκτημα, φαίνεται πως από την αρχαιότητα και μέχρι τη σύγχρονη εποχή, η θέση δεν έπαψε να χρησιμοποιείται για τον ελλιμενισμό πλοίων.
Ήδη από τα προϊστορικά χρόνια, δίπλα στο λιμάνι αναπτύχθηκε κώμη που έλαβε το όνομα Κυλλήνη, πιθανόν από Αρκάδες που κατέβηκαν από το όρος Κυλλήνη της Κορινθίας, γνωστό σήμερα ως όρος Ζήρεια. Από τις αρχαίες πηγές μαθαίνουμε ότι το λιμάνι ήταν τειχισμένο στην αρχαιότητα και εδώ βρισκόταν και ο πολεμικός ναύσταθμος των Ηλείων.
Η Κυλλήνη, σε όλη τη διάρκεια της αρχαιότητας αποτελούσε τη βασική πύλη εισόδου στη γη της Ηλείας όπου, μέσω και του άλλου λιμανιού της, εξίσου σημαντικού, της Φειάς, κοντά στο σημερινό Κατάκολο, κατέπλεαν πλοία απ’ όλες τις πόλεις του ελληνικού κόσμου, μεταφέροντας ανθρώπους και αγαθά που είχαν τελικό προορισμό τους τη μεγαλύτερη πανήγυρη της Αρχαιότητας, τους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Στην περίοδο του μεσαίωνα, τον 13ο αι., οι Φράγκοι ανακατασκευάζουν το αρχαίο λιμάνι της περιοχής και ιδρύουν μια νέα πόλη, τη Γλαρέντζα (Clarentia, Clarence) που σύντομα εξελίχθηκε σε ένα από τα πιο πολυσύχναστα λιμάνια της Μεσογείου. Η Γλαρέντζα ακμάζει επίσης και ως εμπορικό και αστικό κέντρο του Πριγκιπάτου της Αχαΐας γνωστό επίσης και ως Πριγκιπάτο του Μορέως. Είναι το επίνειο της Ανδραβίδας, πρωτεύουσας του Πριγκιπάτου και βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από το κάστρο Χλεμούτσι (Château Clermont), το οποίο εκτός από πριγκιπική κατοικία αποτελούσε το κύριο οχυρό που προστάτευε τη γη και τα συμφέροντα των μοναρχών.
Από τον 15ο αι. το Πριγκιπάτο της Αχαΐας βρίσκεται σε αποσύνθεση και ίδια είναι η τύχη της Γλαρέτζας η οποία δηώνεται και εγκαταλείπεται.
Σήμερα η Κυλλήνη και η γύρω περιοχή αποτελούν έναν αξιόλογο τουριστικό προορισμό, ενώ κάθε χρόνο από το λιμάνι της, που ενώνει τα νότια Επτάνησα με την ηπειρωτική Ελλάδα, διέρχονται χιλιάδες οχήματα και επισκέπτες. Πολλοί από αυτούς επιλέγουν να παραμείνουν στην περιοχή και να ανακαλύψουν τις όμορφες παραλίες με τις χρυσές αμμουδιές και τα γαλαζοπράσινα νερά του Ιονίου και να γνωρίζουν τα σπουδαία αξιοθέατα.
Επιμέλεια Κειμένου: Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηλείας
- Δήμος Ανδραβίδας - Κυλλήνης
- symparastatis@andravida-killini.gr
- 26233 60803
- Αστυνομική Διεύθυνση Ηλείας-Α.Τ. Ανδραβίδας - Κυλλήνης