Ι. Ναός Αγίας Τριάδας Δίβρης

Ο Ιερός Ναός της Αγίας Τριάδας βρίσκεται στο κοιμητήριο του χωριού Δίβρη, στη συνοικία Γκρουστάδες ή Απάνω Μαχαλάς, σε οικισμό με μεγάλη μεταβυζαντινή ιστορία. Είναι το παλαιότερο μνημείο του χωριού και της ευρύτερης ορεινής ανατολικής Ηλείας. Η χρονολόγηση του ναού τοποθετείται από τον 14ο αι., κατά την παλαιολόγεια περίοδο οπότε και προσδιορίζεται η ανέγερσή του, έως την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Ο τύπος του ναού ανήκει σε μια ιδιότυπη παραλλαγή του τρουλαίου σταυροειδούς εγγεγραμμένου με νάρθηκα και τρεις ημικυλινδρικές αψίδες ανατολικά. Έχει λιτές όψεις με τον αρχιτεκτονικό διάκοσμο να περιορίζεται σε τρεις οδοντωτές ταινίες. Ο ναός βρίσκεται σε καλή σχετικά κατάσταση ύστερα από τις αναστηλωτικές εργασίες που πραγματοποιήθηκαν στο μνημείο τη δεκαετία του 1960.

Το μνημείο διατηρεί τον τοιχογραφικό του διάκοσμο, στον οποίο διακρίνονται δύο στρώματα: το αρχικό, που διατηρείται σε καλή κατάσταση, ανήκει στους ύστερους βυζαντινούς χρόνους (14ος αι.), ενώ το δεύτερο στους μεταβυζαντινούς (περίοδος Τουρκοκρατίας). Από τις τοιχογραφικές απεικονίσεις του ναού ξεχωρίζουν σκηνές όπως: η Θεοτόκος ως ένθρονη Βρεφοκρατούσα ανάμεσα σε αγγέλους (κεντρική αψίδα) και ως Βλαχερνίτισσα (στις πλαϊνές), η Κοινωνία των Αποστόλων, Συλλειτουργούντες ιεράρχες και Μελισμός, τα Εσόδια και το Γενέσιο από τον Θεομητορικό κύκλο, το Θείο Πάθος, τα μαρτύρια των Αγίων, παραστάσεις από τον διευρυμένο κύκλο του Δωδεκάορτου και τον κύκλο του Θείου Πάθους, ζώνες με ολόσωμους αγίους, αγίες, ασκητές και πολεμιστές κ.ά.

Επιμέλεια κειμένου: Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηλείας